Wypalenie zawodowe to problem, z którym zmaga się wielu pracowników, w tym również sektora farmacji. Mimo, że praca nie wymaga wysiłku fizycznego, to jednak powoduje stres, zmęczenie, a coraz szybsze tempo pracy przy dużej odpowiedzialności sprzyja wystąpieniu niepokojących objawów.
Syndrom wypalenia zawodowego może dotknąć każdego – nie istotny jest wiek czy płeć, a nawet wykonywany zawód, mimo iż pewne profesje są nieco bardziej narażone na jego wystąpienie. Przypadłość ta coraz częściej urasta do rangi choroby cywilizacyjnej XXI w. W związku z tym profilaktyka wypalenia zawodowego oraz świadomość istnienia problemu są niezwykle istotne we współczesnym świecie.
Wypalenie zawodowe – objawy
Zastanawiając się nad pytaniem, co to jest wypalenie zawodowe, należy mieć na uwadzę, że problem jest bardzo złożony. Definiuje się go jako fizyczne i psychiczne wyczerpanie, które wynika zazwyczaj z przepracowania, a także ciągłego zdenerwowania. Widać wyraźnie, że stres i wypalenie zawodowe w wielu przypadkach występują jednocześnie. Często więc problem dotyczy zawodów, w których wymagany jest bezpośredni kontakt nie tylko ze współpracownikami, ale też klientami. Praca z ludźmi jest wyzwaniem, jeśli chodzi o zawód farmaceuty. Zwłaszcza, że mają do czynienia przede wszystkim z ludźmi chorymi, którzy sami niejednokrotnie walczą ze stresem, a ich złe samopoczucie wpływa na innych.
Przyczyny wypalenia zawodowego wiążą się często ze stagnacją i brakiem szans na rozwój zawodowy. Wielu magistrów farmacji, rozpoczynając pracę w aptece, nie sądzi, że spędzi w niej, bez awansu, wiele kolejnych lat.
Dodatkowo sprzyja mu presja otoczenia, którą generują m.in. pracodawcy wymagając określonych wyników sprzedaży..
Powodem długotrwałego stresu jest również duża odpowiedzialność w pracy. Dobrym przykładem jest też wypalenie zawodowe policjantów czy wypalenie zawodowe pracowników medycznych.
Objawy wypalenia zawodowego, na które należ zwrócić uwagę to m.in.:
- długotrwałe zmęczenie, senność, brak energii;
- spadek koncentracji;
- huśtawka nastrojów;
- bezsenność spowodowana ciągłym myśleniem o pracy;
- spadek odporności;
- objawy psychosomatyczne (np. bóle głowy czy kręgosłupa; mdłości);
- utrata satysfakcji z pracy;
- obniżona samoocena;
- wycofanie, wrogość;
- sięganie po używki.
Łatwo więc zauważyć, że objawy te stanowią jednocześnie nieprzyjemne skutki wypalenia zawodowego. Ale to nie wszystko. Konsekwencje wypalenia zawodowego to również spadek efektywności w pracy, osłabienie więzi rodzinnych i towarzyskich czy w końcu depresja.
Etapy wypalenia zawodowego
Proces rosnącej niechęci do wykonywanej pracy jest złożony i przebiega etapami. Zespół wypalenia zawodowego rozwija się powoli i posiada 3 główne etapy:
- Wyczerpanie emocjonalne – ciągłe zmęczenie.
- Depersonalizacja – wycofywanie się i izolacja.
- Zaburzona ocena własnych dokonań.
Warto więc obserwować własny organizm, a także zachowania. Im wcześniej zauważy się oznaki wypalenia zawodowego, tym efektywniej można je zwalczyć.
Wypalenie zawodowe – jak sobie radzić?
Jeśli chodzi o wypalenie zawodowe, leczenie farmakologiczne to zazwyczaj ostateczność. Równie istotne jest zapobieganie wypaleniu zawodowemu. Dlatego tak ważne jest aby:
- zadbać o swoją kondycję fizyczną – uprawianie sportu ma bardzo dobry wpływ na ogólne samopoczucie;
- spędzać dużo czasu na świeżym powietrzu;
- stworzyć komfortowe warunki snu;
- wyznaczyć sobie priorytety w pracy;
- walczyć ze stresem, np. poprzez stosowanie technik relaksacyjnych;
- pracować nad swoją asertywnością;
- robić przerwy w pracy;
- stawiać sobie nowe wyzwania zawodowe;
- dbać o dobre kontakty z ludźmi z pracy;
- poświęcać wolny czas na pasje i zainteresowania;
- mieć czas na urlop;
- otaczać się przyjaznymi ludźmi;
- uśmiechać się!
To zaledwie kilka rad na przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu. Mogą wydawać się banalne, jednak w rzeczywistości są bardzo skuteczne.
Wypalenie zawodowe – jak leczyć?
Powyższe rady sprawdzą się w początkowym stadium wypalenia zawodowego. Jeśli jednak problem jest bardziej zaawansowany, najlepiej udać się do specjalisty. W takim przypadku należy zgłosić się do psychologa lub psychoterapeuty. Dobierze on odpowiednią terapię. Jeśli zespołowi wypalenia zawodowego towarzyszą stany lękowe lub depresja, niezbędne może się okazać przepisanie leków i wizyta u psychiatry.
Czytaj także:
Farmaceuto, może czas na zmianę pracy?
