Znając język szwedzki, podbijesz Północ!
Język szwedzki jest zaliczany do północnogermańskiej grupy językowej obok duńskiego oraz norweskiego. Wszystkie trzy wywodzą się ze wspólnego języka pranordyckiego, którym posługiwano się w całej Skandynawii do IX w. Był on używany przez Wikingów do tworzenia kamieni runicznych i to właśnie oni rozpowszechnili go na terenach dalekiej Północy. Jednak z czasem w wyniku wojen i konfliktów politycznych, powstało kilka odrębnych dialektów, które obecnie nazywamy językami: szwedzkim, norweskim i duńskim. W rzeczywistości języki te są do siebie na tyle podobne, że osoba posługująca się językiem szwedzkim, jest w stanie zrozumieć rozmówcę z sąsiedniego kraju bez większych problemów. Ponadto znaczna część zapożyczeń pochodzi z języków: niemieckiego, francuskiego i angielskiego, przez co nauka słownictwa dla osób wielojęzycznych jest znacznie łatwiejsza. Obecnie językiem szwedzkim posługuje się ok. 10 milionów ludzi. Zaliczają się do nich głównie obywatele Szwecji, Finlandii i Wysp Alandzkich, dla których jest to język urzędowy.
Sprawdź również: Jak wygląda praca w Szwecji?
Język o wielu „barwach”
Język szwedzki jest bardzo zróżnicowany pod względem wymowy w różnych częściach kraju, a jego warianty często odbiegają od riksvenska (standardowy język szwedzki). To właśnie tej odmiany uczą się osoby, pragnące zrozumieć native speakera. Czy mogą pojawić się problemy w zrozumieniu między samymi Szwedami? Odpowiedź brzmi: Tak! Jednak w takiej sytuacji Szwedzi zazwyczaj przechodzą na riksvenska, który jest im dobrze znany. W języku szwedzkim wyróżniamy sześć głównych dialektów: sydsvenska må, götamål, sveamål, norrländska mål, gutamål oraz östsvenska mål, rozdzielany na finlandssvenska i estlandssvenska, którymi posługują się mieszkańcy wschodnich rejonów, w tym także obywatele Finlandii.
Istnieją również dialekty, których używa się w obrębie miast. Przykładem może być Rinkebysvenska. Posługują się nim imigranci zamieszkujący północne przedmieście Sztokholmu. Dialekt ten zawiera bardzo liczne zapożyczenia z innych języków, odmienne struktury gramatyczne oraz intonację.
Język szwedzki – co może zaskoczyć?
Przede wszystkim wymowa. Brzmienie języka szwedzkiego przypomina śpiew, a wymawiane słowa wznoszą się i opadają jak nuty na pięciolinii. Dzieje się tak dzięki dwóm akcentom: akutowemu (1) i grawisowemu (2). Pierwszy z nich jest bardzo podobny do akcentu w języku angielskim, gdzie ton opada na końcu wyrazu. Z kolei w akcencie grawisowym ton obniża się po pierwszej sylabie, by wznieść się ponownie w sylabie końcowej.
Alfabet języka szwedzkiego składa się aż z 29 liter. I choć jest to o 3 litery mniej niż w języku polskim, to szwedzki cechuje się bardzo bogatym zasobem samogłosek. Wśród nich znajdziemy m.in. osobliwie wyglądające:
- å – brzmiące podobnie do polskiego [oa]
- ä – brzmiące jak polskie [e]
- ö – brzmiące jak dźwięk pośredni między [o] i [e]
Pozostałe samogłoski są takie same jak w języku polskim (a, e, i, o, u, y), choć ich wymowa często się różni. Ważna jest przede wszystkim ich długość, która często jest jedynym czynnikiem różnicującym znaczenie. Przykładem mogą być słówka „ett glas” i „en glass”, czyli kolejno „szkło” [glaaas] oraz „lody” [glasss]. Tę różnicę znaczeniową możemy dostrzec w żywym języku tylko dzięki odpowiedniej wymowie.
Z kolei w całej gamie spółgłosek najbardziej zaskoczyć może szwedzki może „sj” (tzw. sj-ljudet), którego warianty różnią się w zależności od dialektu. Dźwięk ten odpowiada polskim głoskom ś, h lub sz.
Pocieszać może fakt, że gramatyka języka szwedzkiego nie należy do najbardziej skomplikowanych, szwedzkiego nie znajdziemy również na liście najtrudniejszych języków europejskich. Większość zjawisk językowych ma swoje uzasadnienie w ściśle określonych normach, więc wystarczy jedynie dobrze je przyswoić i zacząć stosować w praktyce, a Północ będzie nasza.
Spróbuj swoich sił w szwedzkiej aptece – aplikuj na zagraniczną propozycję pracy!
Powyższy artykuł powstał przy współpracy ze szkołą języków skandynawskich Mester.
Mester to szkoła języków skandynawskich, w której od czterech lat wprowadzamy naszych uczniów w tajniki języka duńskiego, norweskiego i szwedzkiego, pomagając osiągnąć im założone cele językowe. Naszym głównym założeniem jest dzielenie się naszą pasją do nauczania języków, aby nauka stała się nie tylko koniecznością, lecz również inspirującą przygodą i przyjemnością. Kursy szyjemy na miarę, skupiając się na tym, na czym najbardziej zależy naszym uczniom: konwersacjach, nauce języka specjalistycznego lub przygotowaniu do egzaminów. Choć na co dzień znajdziesz nas w Poznaniu, w dobie internetu uczymy z każdego miejsca na Ziemi, zarówno w pojedynkę, jak i w grupie. Poznaj nas, odwiedzając naszą stronę www.mester.pl oraz koniecznie zajrzyj na nasz fanpage (fb.com/mesterpoznan) i Instagram (@mester_poznan), gdzie czeka na Ciebie wiele darmowych materiałów do nauki!
Vi ses,
Mester
